نیچ مارکتینگ یعنی تمرکز کردن روی یک گروه خاص از مشتریان که به چیزی خاص نیاز دارن که بقیه توی بازار ارائه نمیدن. این کار باعث میشه شما بتونید خدمات یا محصولاتی رو به کسانی که خیلی دقیق به دنبال اون هستن ارائه بدید، بدون این که بخواهید با همه رقابت کنید.
حالا چرا باید از این روش استفاده کنید؟ خب، وقتی شما به یه گروه خاص توجه میکنید، شانس بیشتری دارید که بتونید دقیقاً چیزی که اونها میخوان رو ارائه بدید، و ممکنه حتی بتونید بیشتر از مشتریای عادی از اونها درآمد کسب کنید، چون این گروه حاضرند بیشتر پول بدند برای چیزی که میخوان.
مثلاً فرض کنید شما یه فروشگاه اینترنتی دارید که فقط لباسهای مخصوص ورزشکارهای حرفهای میفروشه. بازار لباسهای ورزشی خیلی بزرگه، ولی ممکنه یه ورزشکار حرفهای که دنبال لباسهای تخصصی و با کیفیت بالا میگرده، راحت چیزی که می خواد رو پیدا نکنه. شما با فروش این لباسهای خاص میتونید جذب این گروه از مشتریها بشید.
بازاریابی برای کسبوکارهای خاص، برخلاف کسبوکارهایی که به دنبال جذب همه نوع مشتری هستند، به این معنی نیست که شما باید بازار رو شلوغ و پرازدحام کنید. بلکه باید دقیقاً مشتریانی رو هدف قرار بدید که به نیاز خاص شما اهمیت میدن و آمادهان تا برای این نیاز خاص هزینه کنند.
در نهایت، برای موفقیت توی این نوع بازاریابی باید دقت کنید که روی یه بخش خاص از بازار متمرکز بشید و استراتژیهای مخصوص به اون گروه رو پیش بگیرید. به جای این که بخواهید با همه رقابت کنید، روی یه بخش کوچیک از بازار که کمتر رقابت توش هست، تمرکز کنید.
نیچ مارکت یا بازاریابی گوشه ای
نیچ مارکت یا “بازار گوشهای” به یک بخش خاص و کوچیک از بازار گفته میشه که کسبوکارها میتونن توی اون تمرکز کنن و محصول یا خدمات خاصی رو به مشتریان خاص ارائه بدن یعنی فقط یه گروه خاص از مردم به اون نیاز دارن. به طور ساده، این یعنی شما بجای رقابت با همه برای جذب مشتری، فقط روی یه گروه خاص از مردم که نیاز یا علاقه خاصی دارن، تمرکز میکنید.
حالا نیچ مارکتینگ یعنی این که شما با روشهای درست تبلیغات، چه آنلاین و چه آفلاین، تلاش میکنید که مشتریهای خودتون رو توی این بازار خاص جذب کنید و نگه دارید. به این صورت میتونید خیلی راحتتر از رقبا شناخته بشید و راحتتر مشتریها رو جذب کنید، چون شما دقیقاً میدونید مشتریهای شما چه چیزی میخواهند.
در نهایت، با این روش، شما به جای این که بخواهید در یه بازار بزرگ و پررقابت وارد بشید، تمرکزتون رو روی یه بخش کوچیک و خاص میگذارید که رقبای کمتری دارید و شانس موفقیت شما بیشتر میشه. این یعنی شما میتونید راحتتر بازار خودتون رو کنترل کنید و سود بیشتری به دست بیارید.
مثلاً فرض کنید شما یه فروشگاه آنلاین دارید که فقط ساعتهای مچی مخصوص غواصها میفروشید. اینطور نیست که ساعتهای معمولی رو به همه مردم بفروشید، بلکه فقط مشتریانی رو هدف قرار میدید که به ساعتهای خاص غواصی نیاز دارن. این کار باعث میشه شما بتونید دقیقتر و حرفهایتر نیازهای اونها رو برآورده کنید.
برای فهم بهتر، به این فکر کنید که شما میخواهید برای یک گروه خاص که مثلاً گیاهان خاص میکارن، ابزار و لوازم باغبانی مخصوص اونها رو بفروشید. این گروه به ابزار معمولی علاقه ندارن، بلکه دنبال وسایلی هستن که دقیقاً متناسب با نیازهای خاص گیاهان خودشون باشه. این نوع بازاریابی به شما اجازه میده که در اون بخش خاص خیلی بیشتر موفق بشید، چون رقابت کمتری دارین و مشتریها دقیقا میدونن که شما چطور میتونید مشکلشون رو حل کنید.
پس به طور خلاصه، نیچ مارکت یعنی تمرکز روی یک بخش خاص از بازار که به چیزی خاص نیاز داره و شما میتونید با ارائه بهترین خدمات یا محصولات، مشتریها رو جذب کنید.
چرا باید از بازاریابی گوشهای استفاده کنیم؟
بازاریابی گوشهای (نیچ مارکتینگ) خیلی میتونه برای کسبوکارها مفید باشه. این روش به شما کمک میکنه که مشتریهای خودتون رو بهتر بشناسید و بهشون محصولاتی بدید که دقیقا به دردشون بخوره. تو اینجا چندتا از دلایلی که چرا باید به سراغ بازاریابی گوشهای برید رو براتون توضیح میدم.
1. در نیچ مارکتینگ برند شما راحتتر به یاد میمونه
وقتی که شما تمرکز میکنید روی گروه خاصی از مردم، مثلاً افرادی که به غذای گیاهی علاقه دارن، راحتتر میتونید تو ذهنشون بمونید. این افراد احساس میکنن که شما دقیقا به نیازهاشون توجه میکنید و چیزی که میخواهند رو بهشون میدید. این یعنی شما با اعتماد بیشتر بهشون نزدیک میشید.
مثلاً فرض کنید شما تو اینستاگرام یک صفحه فروش غذای گیاهی راه انداختید. با تمرکز فقط روی این سبک غذایی، میتونید جامعهای از علاقهمندان به این نوع غذا جذب کنید و برند خودتون رو تو ذهنشون حک کنید.
2. در نیچ مارکتینگ کار شما تخصصیتر میشه
وقتی روی یه بخش خاص از بازار تمرکز میکنید، به مشتریان نشون میدید که تو اون زمینه خیلی خبره هستید. این باعث میشه که اونها به شما بیشتر اعتماد کنن. مثلاً فرض کنید شما در زمینه ساخت جواهرات با سنگهای طبیعی تخصص دارید. وقتی این کار رو به صورت حرفهای انجام بدید و هر جواهری که میسازید منحصر به فرد باشه، مشتریها شما رو به عنوان یک برند تخصصی توی ذهن خودشون ثبت میکنند.
3. در نیچ مارکتینگ رقابت کمتره
اگر شما به جای رقابت با برندهای بزرگ و شناختهشده، فقط روی یک بازار خاص تمرکز کنید، طبیعتاً رقابت کمتری خواهید داشت. چون شما چیزی رو ارائه میکنید که شاید خیلی از رقیبها نتونند ارائه بدن. این به شما کمک میکنه که سریعتر دیده بشید و بازار خودتون رو بسازید.
مثلاً شاید شما علاقهمند به تولید کفشهای مخصوص کوهنوردی باشید. حالا به جای اینکه با برندهای بزرگ توی بازار کفشهای معمولی رقابت کنید، شما فقط روی کفشهای مخصوص کوهنوردی تمرکز میکنید. این باعث میشه که در این بازار خاص کمتر رقیب داشته باشید.
4. ارتباط شما با مخاطبان نزدیکتر میشه
وقتی شما یک گروه خاص از مشتریان رو هدف قرار میدید، میتونید خیلی راحتتر باهاشون ارتباط برقرار کنید. به خاطر اینکه این گروه دقیقاً همون چیزهایی رو میخوان که شما دارید، خیلی راحتتر میتونید باهاشون در ارتباط باشید و نیازهای خاصشون رو برطرف کنید.
مثلاً فرض کنید شما یک مغازه آنلاین لوازم ورزشی فقط برای بانوان راه انداختید. شما میدونید که بانوان علاقهمند به ورزشهای خاص مثل یوگا یا فیتنس چه لوازم و تجهیزات خاصی میخوان. با اینکار، شما میتونید با این گروه ارتباط نزدیکتری برقرار کنید و حتی با استفاده از تبلیغات هدفمند، مشتریها و طرفدارهای بیشتری جذب کنید.
با استفاده از بازاریابی گوشهای، شما میتونید بازار خودتون رو پیدا کنید و با رویکردهای دقیقتر، مشتریان خودتون رو جذب کنید. این یعنی شما نه فقط در رقابت با برندهای بزرگ، بلکه در ایجاد ارتباطات موثر و پایدار هم موفقتر خواهید بود.
استراتژی های نیچ مارکتینگ
برای اینکه توی نیچ مارکتینگ موفق بشی و بتونی مشتریای خاص خودتو جذب کنی، نیاز به چند تا استراتژی درست و حسابی داری. با استفاده از این روشها میتونی توی بازار کوچیک و خاص خودت حسابی بدرخشی و از رقبا جلو بزنی. اینجا سه تا از بهترین و مؤثرترین استراتژیها رو با هم مرور میکنیم.
۱. تبلیغات دهان به دهان
هیچ تبلیغی قویتر از این نیست که مشتریها خودشون بیان در مورد کسبوکارت صحبت کنن و پیشنهادت رو به بقیه معرفی کنن. وقتی آدمای راضی تجربهشون رو با دوستاشون به اشتراک میذارن، یه اعتماد قوی بین بقیه مشتریا به وجود میاد که با هیچ تبلیغ پولی بهدست نمیاد. پس، هدف اینه که یه تجربه عالی به مشتری بدی که اونا خودشون دست به کار شن و ازت تعریف کنن!
فرض کن یه رستوران کوچیک باز کردی که فقط غذاهای مخصوص گیاهخواری ارائه میده. اگه غذاهات خوشمزه و باکیفیت باشن، مشتریها احتمالاً این تجربه رو با دوستاشون به اشتراک میذارن و همین تبلیغ دهانبهدهان باعث میشه مشتریهای بیشتری جذب کنی.
۲. کسب اعتبار از افراد تأثیرگذار
اگه یه شخص معروف یا تأثیرگذار توی اینستاگرام یا شبکههای اجتماعی از محصولت تعریف کنه، کلی آدم بهت اعتماد میکنن و احتمال خریدشون بیشتر میشه. البته مهمه که این افراد واقعاً به محصولت علاقه داشته باشن و تعریفشون واقعی باشه، چون مخاطبها خیلی خوب میفهمن که یه تبلیغ الکی بوده یا نه. این طوری با یه تیر چند نشون میزنی: هم دیده میشی، هم اعتمادسازی میکنی.
اگه کارتو تازه شروع کردی و لباسای دستدوز و خاص تولید میکنی، میتونی با یکی از بلاگرهای سبک زندگی که علاقهمند به محصولات دستسازه، همکاری کنی. اگه اون بلاگر از لباسات خوشش بیاد و اونا رو به مخاطبهاش معرفی کنه، احتمال اینکه مشتریهای بیشتری جذب کنی خیلی زیاد میشه.
۳. تایید موازی (رفتن همزمان با مشتری)
تو نیچ مارکتینگ، اینکه با مشتریا همقدم بشی و نشون بدی دقیقاً دغدغهها و نیازهاشونو میفهمی، خیلی مؤثره. یعنی همون محصول یا خدماتی رو ارائه بدی که توی زندگی روزمرهشون بهش نیاز دارن یا دنبالشن. این طوری نشون میدی که تو و مشتریات هممسیر هستید و میتونی دقیقاً نیازهاشونو تامین کنی.
فرض کن یه برند لوازم آرایشی گیاهی داری که محصولاتی با مواد طبیعی و بدون تست حیوانی ارائه میده. اگه محتوایی تولید کنی که دغدغههای طرفداران محیطزیست و حامیان حقوق حیوانات رو پوشش بده، بیشتر به کسبوکارت جذب میشن چون میبینن ارزشها و نیازاشون رو درک میکنی.
پس اگه میخوای توی نیچ مارکتینگ موفق باشی، باید این استراتژیها رو خوب به کار بگیری تا بتونی توی بازار خاص خودت یه جایگاه محکم داشته باشی و مشتریاتم عاشق برندت بشن.
نکات طلایی در نیچ مارکتینگ
برای اینکه بتونی تو بازاریابی گوشهای (یا همون نیچ مارکتینگ) موفق بشی، لازمه چند مرحله ساده ولی مهم رو قدم به قدم اجرا کنی. اینجا بهت پنج مرحله اساسی رو میگم که کمکت میکنه بتونی تو بازاری خاص خودت بدرخشی.
۱- شناخت مشتریها
اولین قدم در نیچ مارکتینگ اینه که ببینی مشتریهای خاصی که هدفته، دقیقاً چه نیازها و علایقی دارن. فرض کن داری محصولی برای دوستداران حیوانات خانگی طراحی میکنی؛ باید بفهمی این گروه به چه چیزایی اهمیت میدن، دنبال چه محصولاتی هستن و چه مشکلاتی دارن که محصولت میتونه حلش کنه.
۲- طراحی محصول یا خدمات مخصوص اونها
حالا که فهمیدی مشتریهات چی میخوان، وقتشه محصول یا خدماتت رو دقیقاً مطابق نیازشون بسازی. اگه مثلاً داری لباسهای مخصوص ورزش طراحی میکنی، باید بدونی جنس، سایز، و حتی رنگهای خاصی که براشون جذابه چیه. تو این مرحله، محصولت باید طوری باشه که وقتی میبیننش، حس کنن دقیقاً براشون طراحی شده.
۳- پیدا کردن کانالهای بازاریابی
حالا باید بدونی کجا و چطوری محصولت رو به این مشتریها معرفی کنی. مثلاً اگه مشتریهات توی شبکههای اجتماعی مثل اینستاگرام فعالن، بیشتر انرژیتو اونجا بذار که فروش تو اینستاگرام خیلی می تونه به نفعت هم باشه. یا اگه بیشتر از روشهای سنتی جواب میگیری، سراغ اونها برو. آفلاین و آنلاین، هرکدوم که برای این مشتریها مناسبتره.
۴- جذب توجه با بازاریابی آنلاین و آفلاین
این مرحله از نیچ مارکتینگ یعنی تبلیغات! با یه ترکیب هوشمندانه از تبلیغات آنلاین و آفلاین سعی کن بیشترین توجه رو به محصولت جلب کنی. برای مثال، میتونی از افراد تأثیرگذار توی شبکههای اجتماعی کمک بگیری تا محصولتو معرفی کنن یا یه کمپین تبلیغاتی کوچک تو شهر خودت راه بندازی.
۵- ارزیابی و بهبود
بعد از اینکه کار بازاریابی رو شروع کردی، همیشه یه گوشه چشمی به بازخوردها داشته باش و ازشون استفاده کن تا محصولت رو بهبود بدی. مثلاً اگه دیدی مشتریها از رنگ خاصی خوششون نمیاد، تو سری بعدی تولیداتت اون رو تغییر بده.
این مراحل کمک میکنن تا تو بازاری نیچ مارکتینگ که انتخاب کردی، بتونی مشتریهای خاص و وفادار خودتو جذب کنی و بهشون دقیقاً چیزی رو بدی که دوست دارن و نیاز دارن.
مزایای نیچ مارکتینگ
نیچ مارکتینگ، یا همون بازاریابی گوشهای، مزایای زیادی برای کسبوکارها داره، مخصوصاً اونایی که میخوان یه گوشه خاص از بازار رو بگیرن و توش تخصصی کار کنن. بیاین چندتا از مهمترین این مزایا رو با هم مرور کنیم.
۱. رقابت کمتر در نیچ مارکتینگ
هرچی محصول یا خدماتی که ارائه میدین خاصتر و تخصصیتر باشه، رقیب کمتری خواهید داشت. وقتی روی یه بازار محدود و خاص تمرکز میکنید، نیازهای خاص مشتریها رو بهتر درک میکنید و دیگه مجبور نیستین توی یه بازار شلوغ و پررقیب دست و پا بزنین.
فرض کنید یه فروشگاه آنلاین دارید که فقط کتابهای زبان اصلیِ مخصوص کودک و نوجوان رو میفروشه. چون تمرکزتون روی این بازار خاصه، رقبای کمتری دارید و مشتریهای خاص خودتون رو جذب میکنید که دنبال این کتابها هستن.
۲. وفاداری به برند
وقتی توی یه بخش خاص از بازار فعال باشین، مشتریها بیشتر به شما وفادار میمونن. اونها شما رو میشناسن و میدونن که همیشه محصولی دارین که دقیقاً مناسب نیازهاشونه. این باعث میشه اونها خریدهای بیشتری از شما داشته باشن و حتی شما رو به دوستان و آشنایانشون معرفی کنن.
تصور کنید شما تو زمینه تولید لوازم آرایشی طبیعی مخصوص پوستهای حساس کار میکنید. چون مشتریها میدونن شما محصولاتی دارین که واقعاً به درد پوستشون میخوره، بیشتر بهتون اعتماد میکنن و دوباره ازتون خرید میکنن.
۳. سرمایهگذاری کمتر در نیچ مارکتینگ
نیچ مارکتینگ معمولاً به سرمایه کمتری نیاز داره. شما مجبور نیستید برای یه بازار خیلی بزرگ و متنوع محصول تولید کنین یا هزینههای تبلیغاتی بالایی بپردازید. بهجای اینکه کلی کاتالوگ چاپ کنین و بفرستین برای همه جا، فقط تعداد کمتری رو برای مشتریهای خاص خودتون میفرستین و هزینهها رو پایین نگه میدارین.
اگر شما تولیدکننده لباسهای ورزشی مخصوص یوگا باشید، بهجای اینکه بخواین همهی ورزشکارها رو هدف بگیرین، تمرکزتون روی جامعه یوگا میمونه و هزینههاتون رو هم تو همین راستا کمتر میکنین.
۴. ریسک کمتر در نیچ مارکتینگ
وقتی که توی یه بخش کوچیک و تخصصی از بازار فعالیت میکنید، ریسک کمتری دارین. چون شما با یه گروه مشخص و هدفمند کار میکنید، بهتر میتونید برنامهریزی کنید و احتمال اینکه توی بازار نوسانات عجیب و غریب روی کارتون تاثیر منفی بذاره کمتره.
۵. سود بیشتر
با بازاریابی گوشهای میتونید سود بیشتری داشته باشین، چون مشتریها به شما اعتماد دارن و حاضرن برای محصولات یا خدمات خاصی که ارائه میدین، بیشتر هزینه کنن. شما دقیقاً میدونید که مشتریهاتون دنبال چی هستن و نیازشون رو بهتر از رقیبهایی که عمومیتر کار میکنن، برطرف میکنید.
۶. حسن نیت و شهرت خوب
وقتی توی یه زمینه خاص خوب کار کنید، بین مشتریها و مخاطبانتون شهرت خوبی پیدا میکنید. این شهرت به شما کمک میکنه که هم در بازار اعتبار بیشتری داشته باشین و هم مشتریهای وفاداری رو به سمت خودتون جذب کنید.
معایب و محدودیت های نیچ مارکتینگ
نیچ مارکتینگ، با همه مزایاش، یه سری معایب و محدودیتهای خودش رو داره که باید قبل از شروع، خوب بسنجیم.
۱. محدودیت رشد در نیچ مارکتینگ
بازاریابی گوشهای (نیچ) ممکنه به درد کارای بلندمدت نخوره، چون به یه بخش کوچیک از بازار میچسبه و نمیتونه خیلی گسترش پیدا کنه. اگر شرکتی دارید که میخواین باهاش بزرگتر بشین و توی بازار جا باز کنین، نیچ مارکتینگ شاید براتون مناسب نباشه. چون این نوع بازاریابی به تعداد کمی از مشتریها و یه بازار کوچیک میچسبه و این یعنی نمیشه خیلی سود زیادی ازش انتظار داشت.
۲. خطر ورود رقبای بزرگ در نیچ مارکتینگ
وقتی توی یه بخش از نیچ مارکتینگ موفق میشید، باید حواستون باشه که شرکتهای بزرگ هم ممکنه وسوسه بشن وارد بازارتون بشن. این شرکتها با منابع و پول بیشتری که دارن، راحتتر میتونن شما رو از دور خارج کنن و رقابت رو براتون سخت کنن. برای همین، همیشه باید دنبال راههایی باشین که جایگاهتون رو توی بازار حفظ کنین و از بقیه عقب نمونید.
فرض کنید شما یه کافه باز کردین که فقط نوشیدنیهای گیاهی و سالم ارائه میده و کلی هم مشتری پیدا کردین. اما بعد از مدتی، یه برند بزرگ با تبلیغات قویتر و شعبههای بیشتر وارد میشه و ممکنه مشتریها رو به سمت خودش بکشونه. اینجا اگه تنوع یا خلاقیتی اضافه نکنید، ممکنه شکست بخورید.
۳. وابستگی به یه محصول یا خدمات خاص
یکی از مشکلات بزرگ نیچ مارکتینگ اینه که شما رو به یه محصول یا خدمات خاص وابسته میکنه. این یعنی اگه اون محصول دیگه خواهان نداشته باشه یا بازار تغییر کنه، تجارتتون هم با خطر مواجه میشه. بهتره همیشه یه برنامه جایگزین داشته باشین یا به مرور، کمی تنوع تو محصولاتتون ایجاد کنین.
فرض کنید شما فروشگاه آنلاین دارین که فقط قهوههای خاص از یه کشور خاص رو عرضه میکنه. اگه قیمت واردات بالا بره یا مشتریها دیگه سراغ این نوع قهوه نرن، فروش شما هم حسابی افت میکنه.
۴. سختی در بقا
برای کسبوکارهای کوچیک، فقط تکیه به نیچ مارکتینگ ممکنه سختیهای زیادی داشته باشه. اگر فقط یه بخش خاص از بازار رو هدف بگیرین، ممکنه در برابر تغییرات بازار، خیلی آسیبپذیر بشید و بقا براتون سختتر بشه. این مشکل زمانی شدیدتر میشه که رقبای بزرگی هم وارد بازار بشن و بخوان سهم بیشتری از مشتریها رو جذب کنن.
چطوری فروش و جذب مشتری داشته باشیم؟
پلتفرم دالب یکی از اون ابزارهاییه که برای کسایی که میخوان حرفهای تو فروش و مارکتینگ بشن، عالیه. اگه دوست داری تو فروش قوی بشی و یه تیم حرفهای برای کسبوکارت بسازی، دالب میتونه حسابی بهت کمک کنه. تو این پلتفرم دورههای تخصصیای هست که از پایهترین تا پیشرفتهترین تکنیکهای فروش رو به زبون ساده و کاربُردی یاد میده.
یکی از بهترین دورههاش، دوره مارکتینگ برای مدیران هست. تو این دوره، بهت یاد میدن که چطور مشتریها و رفتاراشونو بشناسی، چطوری با یه استراتژی درست سراغشون بری، و مهمتر اینکه چطور با استفاده از نیچ مارکتینگ دقیقاً روی بخش کوچیکی از بازار تمرکز کنی که بیشترین نتیجه رو داره.
چرا این مهمه؟ چون وقتی توی نیچ مارکتینگ خوب کار کنی، میتونی با شناخت عمیق مشتریای خاص خودت، رقابت رو کمتر کنی و با یه تیم حرفهای وارد بازاری بشی که توش میتونی مثل یه برند بزرگ بدرخشی. حالا تصور کن این تیم با تکنیکهای تخصصیای که تو دالب یاد میگیرن، مشتریهای خاص و وفاداری رو جذب کنه. اون وقت نهتنها درآمدت حسابی رشد میکنه، بلکه برندت هم تو بازار خاص خودش اسمورسم پیدا میکنه.
برای کسی که میخواد تو حوزه فروش حرفهای بشه، یادگیری و آموزش فروش تخصصی و تمرین خیلی مهمه. با دورههای دالب، علاوه بر یادگیری، فرصت اینو داری که مهارتاتو تقویت کنی و یه تیم فروش قوی و هماهنگ بسازی. خلاصه بگم، اگه دنبال رشد سریع و پایدار تو فروش و مارکتینگ هستی، دالب همون ابزاریه که بهش نیاز داری!