شخصیت هر آدمی ترکیبی از ویژگی‌های رفتاری، فکری و احساسی اون هست که بر تصمیم‌گیری‌ها، روابط و حتی موفقیت شغلی تأثیر گذاره. تست شخصیت شناسی mbtl یکی از روش‌های معروف برای شناخت این ویژگی‌هاست. این تست کمک می‌کنه درک کنیم چه سبک فکری و رفتاری داریم، چطور با دیگران ارتباط برقرار می‌کنیم و توی چه محیط هایی بهتر عمل می‌کنیم.
مثلاً اگه کسی بخواد آموزش فروش ببینه، درک تیپ شخصیتیش می‌تونه کمک کنه بفهمه آیا این مسیر براش مناسبه یا نه. چون بعضی افراد ذاتاً اجتماعی و برونگرا هستن و راحت با مشتری‌ها ارتباط می‌گیرن، اما بعضی ترجیح می‌دن پشت صحنه کار کنن و تحلیل‌های دقیق‌تری داشته باشن.
وقتی بحث استخدام کارشناس فروش می‌شه، شناخت تیپ شخصیتی می‌تونه یه مزیت بزرگ باشه. بعضی از افراد توی مذاکره و متقاعد سازی قوی‌تر هستن و سریع با مشتری ارتباط می‌گیرن، در حالی که برخی بیشتر به جزئیات و تحلیل داده‌ها اهمیت میدهند. تست MBTI به مدیران کمک می‌کنه درک کنن کدوم فرد برای کدوم بخش از تیم فروش مناسب تر هست.
همچنین این تست می‌تونه تفاوت بین کارشناس فروش و ویزیتور رو هم بهتر مشخص کنه. مثلاً یه فرد با شخصیت احساسی و برونگرا می‌تونه توی مذاکره و ارتباط با مشتری عالی عمل کنه، در حالی که یه فرد منطقی و درونگرا شاید بیشتر توی تحقیقات بازار و استراتژی‌های فروش موفق باشه.
اما تست شخصیت شناسی mbtl فقط برای شناخت ویژگی‌های شخصیتی نیست، بلکه توی انتخاب شغل و مسیر شغلی هم تأثیر گذاره. مثلاً کسی که می‌خواد وارد حوزه اصول منشی گری بشه، بهتره بدونه که آیا شخصیتش با این شغل هماهنگه یا نه. بعضی تیپ های شخصیتی توی کارهای منظم و دفتری موفق‌تر هستن، در حالی که برخی نیاز دارن آزادی عمل بیشتری داشته باشن. این تست می‌تونه به افراد کمک کنه تا شغلی رو انتخاب کنن که واقعاً با شخصیتشون جور باشه و توی اون احساس رضایت کنن.
پیدایش آزمون MBTI
داستان شکل‌گیری تست ام بی تی ای از علاقه‌ی دو زن، ایزابل مایرز و مادرش کاترین بریگز، به شناخت شخصیت انسان‌ها شروع شد. این دو نفر به شدت به نظریه‌ی کارل یونگ درباره‌ی تیپ‌های شخصیتی علاقه داشتند و فکر می‌کردند که می‌شود این ایده‌ها را در زندگی روزمره و حتی در مسیر شغلی افراد به کار گرفت.
زمانی که جنگ جهانی دوم در جریان بود، آن‌ها به این نتیجه رسیدند که اگر افراد شغل‌هایی متناسب با شخصیت خودشان داشته باشند، نه تنها رضایت بیشتری از کارشان خواهند داشت، بلکه عملکرد بهتری هم از خود نشان میدهند. همین ایده باعث شد که مایرز و بریگز شروع به طراحی ابزاری کنند که بتواند به افراد کمک کند تا تیپ شخصیتی خود را بهتر بشناسند.
مایرز اولین نسخه از این تست را در دهه ۱۹۴۰ آماده کرد و برای بررسی دقت آن، شروع به آزمایش روی دوستان و آشنایانش کرد. در آن زمان، کمتر کسی به چنین تست‌هایی اعتقاد داشت، اما مایرز و بریگز باور داشتند که شناخت شخصیت می‌تواند در تصمیمات مهم زندگی مثل انتخاب شغل یا حتی تعاملات اجتماعی تأثیرگذار باشد.
در واقع، اگر آن‌ها امروز بودند، به احتمال زیاد روی حوزه‌هایی مثل بیزینس کوچینگ هم تمرکز می‌کردند، چون یکی از اهداف این تست این است که افراد بتوانند با شناخت بهتر خود، مسیر رشد حرفه‌ای مناسبی پیدا کنند.
در سال‌های بعد، تست ام بی تی ای نه تنها در زمینه‌ی توسعه فردی، بلکه در استخدام و مدیریت تیم‌ها هم کاربرد زیادی پیدا کرد. شرکت‌ها متوجه شدند که اگر از این تست برای ارزیابی شخصیت کارکنان استفاده کنند، می‌توانند تصمیمات بهتری در بخش منابع انسانی یا HR بگیرند.
به عنوان مثال، اگر شرکتی بخواهد برای یک موقعیت شغلی مثل کارشناس فروش استخدام انجام دهد، استفاده از تست MBTI می‌تواند به درک بهتر شخصیت متقاضیان کمک کند. حتی در بخش سوالات مصاحبه کارشناس فروش هم می‌شود از این تست الهام گرفت و سوال‌هایی طراحی کرد که نشان دهد آیا فرد با ویژگی‌های موردنیاز برای این شغل هماهنگی دارد یا نه.
این موضوع نشان می‌دهد که تست ام بی تی ای، فراتر از یک ابزار ساده برای سرگرمی است و می‌تواند تأثیر عمیقی در تصمیمات شغلی و فردی داشته باشد.
اهمیت تست MBTI
شناخت شخصیت همیشه یکی از مهم‌ترین بخش‌های رشد فردی و حرفه‌ای بوده.تست شخصیت شناسی mbtl به افراد کمک می‌کند تا ویژگی‌های شخصیتی خود را بهتر بشناسند و مسیر شغلی و تصمیمات زندگی‌شان را آگاهانه‌تر انتخاب کنند.
این تست بر اساس ترجیحات فرد در چهار بعد مختلف طراحی شده و مشخص می‌کند که فرد چگونه فکر می‌کند، تصمیم می‌گیرد و با دیگران ارتباط برقرار می‌کند. مثلا در دنیای کاری، دانستن تیپ شخصیتی می‌تواند به افراد کمک کند تا یک پورتفولیو حرفه‌ای و متناسب با مهارت‌هایشان بسازند، چرا که هر فرد نقاط قوت و سبک کاری خاص خود را دارد.
درک شخصیت همچنین می‌تواند در مدیریت زمان و اولویت بندی کارها نقش مهمی داشته باشد. یکی از روش‌های معروف برای سازماندهی بهتر کارها، تکنیک شیشه مربا است که به افراد کمک می‌کند روی کارهای مهم‌تر تمرکز کنند.
این تکنیک شباهت زیادی به اصول تست MBTI دارد، چون هر فرد بر اساس تیپ شخصیتی خود روش متفاوتی برای مدیریت وظایف دارد. برای مثال، افرادی که بیشتر منطقی و تحلیل‌گر هستند، معمولاً اولویت را به کارهای مهم و ساختارمند میدهند، در حالی که افراد شهودی ممکن است خلاقیت و انعطاف پذیری را در اولویت قرار دهند.
شناخت شخصیت نه تنها در بهبود عملکرد کاری، بلکه در توسعه فردی و مهارت‌های ارتباطی نیز تأثیر زیادی دارد. یکی از ویژگی‌های کلیدی در ارتباطات، داشتن کاریزما است که بسیاری از افراد موفق آن را در خود پرورش داده‌اند. افرادی که شناخت بهتری از شخصیت خود دارند، می‌توانند نقاط قوتشان را در تعامل با دیگران بهتر به کار بگیرند و تأثیرگذاری بیشتری داشته باشند.
علاوه بر این، در محیط‌های کاری مدرن، تحلیل داده‌ها و تصمیم گیری‌های مبتنی بر اطلاعات اهمیت زیادی دارد. افرادی که شخصیت تحلیلی‌تری دارند، معمولاً در استفاده از ابزارهایی مثل پاور بی آی (Power BI) عملکرد بهتری دارند و می‌توانند داده‌ها را به بینش‌های ارزشمند تبدیل کنند. به همین دلیل، تست MBTI می‌تواند راهنمایی عالی برای انتخاب مسیر حرفه‌ای، افزایش بهره‌وری و ایجاد ارتباطات قوی‌تر باشد.
۴ معیار اصلی تست شخصیت MBTI
تست MBTI بر پایه‌ی ۴ معیار کلی طراحی شده که تعیین می‌کند هر فرد چطور اطلاعات را دریافت می‌کند، تصمیم می‌گیرد و با دنیای اطرافش تعامل دارد. این معیارها باعث می‌شوند که هر فرد در یکی از ۱۶ تیپ شخصیتی قرار بگیرد. حالا بیایید این ۴ مورد را دقیق‌تر بررسی کنیم.
۱. برون‌گرایی (E) و درون‌گرایی (I)
این معیار مشخص می‌کند که یک فرد انرژی خودش را از کجا تأمین می‌کند. برون‌گراها آدم‌هایی اجتماعی هستند که از حضور در جمع انرژی می‌گیرند، در حالی که درون‌گراها بیشتر ترجیح میدهند زمان خود را در خلوت یا جمع‌های کوچک بگذرانند.
برای مثال، در حوزه‌ی کارشناس فروش، فردی که برونگرا باشد احتمالاً راحت‌تر با مشتریان ارتباط برقرار می‌کند و از جلسات حضوری لذت می‌برد، در حالی که یک درونگرا ممکن است در کارهایی مثل تحلیل بازار و برنامه ریزی استراتژی‌های فروش عملکرد بهتری داشته باشد.
۲. شخصیت حسی (S) یا شخصیت شهودی (N)
اینجا بحث بر سر این است که فرد چطور اطلاعات را پردازش می‌کند. افراد حسی روی جزئیات تمرکز دارند و به اطلاعات واقعی و تجربیات قابل لمس اهمیت میدهند، اما افراد شهودی بیشتر به الگوهای کلی و ایده‌های انتزاعی توجه دارند.
مثلا در بازاریابی اجتماعی، کسانی که حسی هستند به داده‌های دقیق، آمار و تحلیل‌های عددی وابسته‌اند، ولی افراد شهودی بیشتر روی درک رفتار کلی مشتریان و پیش بینی روندهای آینده تمرکز دارند.
۳. شخصیت منطقی (T) یا شخصیت احساسی (F)
این معیار مشخص می‌کند که افراد چطور تصمیم می‌گیرند. تیپ‌های منطقی براساس منطق، قوانین و واقعیت‌ها تصمیم گیری می‌کنند، ولی افراد احساسی بیشتر تحت تأثیر ارزش‌های شخصی و احساسات خودشان یا دیگران هستند.
مثلا در مذاکره کالباسی (که یکی از روش‌های حرفه‌ای در مذاکره است)، افراد منطقی ترجیح میدهند مرحله به مرحله و بر اساس اصول مشخصی پیش بروند، اما افراد احساسی ممکن است بیشتر به جو حاکم بر مذاکره توجه کنند و تصمیماتشان را براساس تعاملات انسانی بگیرند.
۴. شخصیت قضاوت‌گر (J) یا شخصیت ادراکی (P)
این معیار به نحوه‌ی سازماندهی و سبک زندگی افراد مربوط می‌شود. قضاوت‌گرها (J) برنامه ریزی و نظم را ترجیح میدهند و دوست دارند همه چیز از قبل مشخص باشد. اما ادراکی‌ها (P) انعطاف پذیرترند، تصمیمات را در لحظه می‌گیرند و خودشان را با شرایط وفق میدهند.
برای مثال، در مذاکرات کاری، کسی که قضاوت‌گر باشد، احتمالاً فهرستی از جملات ممنوعه در مذاکره را از قبل تهیه کرده و با یک برنامه‌ی دقیق وارد جلسه می‌شود، اما یک فرد ادراکی ممکن است بدون برنامه ریزی خاصی وارد مذاکره شود و در لحظه تصمیم بگیرد که چطور تعامل کند.
شناخت این معیارها کمک می‌کند تا بهتر متوجه شویم که چطور فکر می‌کنیم، چطور ارتباط برقرار می‌کنیم و چطور می‌توانیم در مسیر شغلی و شخصی خودمان رشد کنیم. MBTI فقط یک تست نیست، بلکه ابزاری برای درک بهتر خودمان و دیگران است.
تفاوت تست MBTI با دیگر ارزیابی‌ها
تست MBTI یکی از شناخته شده ترین روش‌های شخصیت شناسی در دنیاست، اما تنها آزمونی نیست که برای شناخت ویژگی‌های فردی استفاده می‌شود. خیلی از افراد این تست را با ارزیابی‌های مشابه مثل تست دیسک (DISC)، تست پنج عاملی شخصیت (Big Five) یا حتی تست‌های روانشناسی شغلی مقایسه می‌کنند. اما MBTI تفاوت‌های مشخصی با بقیه‌ی این تست‌ها دارد که در ادامه بررسی می‌کنیم.
۱. تمرکز روی تیپ شناسی، نه ویژگی‌های جداگانه
برخلاف تست‌هایی مثل پنج عاملی شخصیت که هر ویژگی را به صورت جداگانه بررسی می‌کنند، تست ام بی تی ای به افراد یک تیپ شخصیتی مشخص می‌دهد. یعنی به جای اینکه بگوید چقدر برونگرا هستید یا چقدر حساسید، شما را در یکی از ۱۶ تیپ شخصیتی قرار می‌دهد و تصویری کلی از شخصیتتان ارائه می‌دهد.
۲. نگاه به سبک فکری و تصمیم گیری
MBTI فراتر از رفتارهای سطحی می‌رود و مشخص می‌کند که افراد چطور اطلاعات را پردازش می‌کنند و چطور تصمیم می‌گیرند. برای مثال، تست دیسک (DISC) بیشتر روی نحوه‌ی تعامل فرد با دیگران تمرکز دارد، اما این تست روی نحوه‌ی تفکر و دیدگاه افراد به دنیا تأکید می‌کند.
۳. دسته بندی چهارگانه و ساختار مشخص
تست شخصیت شناسی mbtl یک سیستم کاملاً طبقه بندی شده دارد که بر اساس چهار معیار طراحی شده: برونگرا یا درونگرا، حسی یا شهودی، منطقی یا احساسی، و قضاوت‌گر یا ادراکی. این ساختار باعث می‌شود که تحلیل آن راحت‌تر باشد، در حالی که برخی از تست‌های دیگر مثل پنج عاملی، نتایج را در قالب درصد و طیف ارائه می‌کنند که ممکن است برای همه قابل درک نباشد.
۴. تأکید بر شناخت فردی، نه پیش بینی رفتار
برخی تست‌های روانشناسی بیشتر برای تحلیل رفتار و پیش بینی واکنش‌های فرد در شرایط خاص طراحی شده‌اند، اما تست شخصیت شناسی mbtl هدفش این نیست که بگوید شما در یک موقعیت خاص دقیقاً چه واکنشی نشان می‌دهید. بلکه کمک می‌کند تا شناخت بهتری از خودتان داشته باشید و بفهمید چه چیزی برای شما مناسب‌تر است.
۵. کاربرد گسترده در حوزه‌های مختلف
MBTI در زمینه‌های مختلفی مثل خودشناسی، مشاوره شغلی، بهبود روابط و حتی آموزش و یادگیری استفاده می‌شود. در حالی که بعضی از تست‌های دیگر، مثل تست دیسک، بیشتر در محیط‌های کاری و سازمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در نهایت، تست MBTI یک ابزار فوق العاده برای درک بهتر شخصیت و ترجیحات فردی است، اما مثل هر تست دیگری، نباید آن را به عنوان یک حقیقت مطلق در نظر گرفت. مهم‌تر از نتیجه‌ی تست، این است که چطور از این اطلاعات برای رشد و پیشرفت خودتان استفاده می‌کنید.
کلام آخر:
درک درست از شخصیت خود و دیگران یکی از کلیدهای موفقیت در زندگی است. تست شخصیت شناسی mbtl می‌تواند راهی باشد برای خودشناسی عمیق‌تر و تصمیم گیری‌های بهتر، چه در مسیر شغلی و چه در روابط اجتماعی.
اما نباید فراموش کرد که هیچ تستی صد در صد دقیق نیست و شخصیت انسان پیچیده‌تر از آن است که با چند سوال خلاصه شود. بنابراین، نتیجه این تست را به عنوان یک راهنما ببینید، نه یک حکم قطعی.
شناخت تیپ شخصیتی فقط اولین قدم است؛ مهم‌تر از آن این است که از این آگاهی در جهت رشد فردی و حرفه‌ای استفاده کنید. اگر بتوانید نقاط قوت خود را تقویت کنید و روی نقاط ضعف‌تان کار کنید، می‌توانید در موقعیت‌های مختلف، از جمله مذاکره، مدیریت ارتباطات و حتی تصمیم گیری‌های شغلی، عملکرد بهتری داشته باشید.
تست MBTI تنها یک ابزار است، اما نحوه استفاده از آن به خود شما بستگی دارد.
